با توجه به اینکه هم اکنون سه دهه از زمان اتمام جنگ در سال 1367 گذشتهاست، بنابراین تجربه جامعه ایران در جنگ با عراق در حال تاریخی شدن است. با اینتوضیح، با این تجربه تاریخی چگونه باید مواجه شد؟ بررسی‌های گفتاری و نوشتاریموجود، هر چند با رویکرد و روش‌های ی، تاریخی و اجتماعی دنبال میشود، ناظر برخودآگاهی تاریخی» نیست. به این معنا که آنچه بعنوان نگارش تاریخ انجام میشود، برپایه گسست زمانی گذشته با حال صورت نمی‌گیرد! علت این تناقض که بررسی تاریخی، بدونخودآگاهی صورت می‌گیرد، دو دلیل است:
1- توصیف و تحلیل وقایع جنگ بیشتر از سوی نسل جنگ و در چارچوب امتدادتجربه گذشته صورت می گیرد، در حالیکه پرسش‌گری نسل جدید و روش برخورد آنها بر اساستاریخی شدن» تجربه جنگ با عراق است. دوگانگی موجود یکی از مسائل کنونی در حوزهمطالعات جنگ ایران و عراق است.
2- رویکرد ی، تبلیغاتی و فرهنگی به تجربهجنگ، گذشته را در امتداد وضعیت کنونی قرار داده است. بنابراین غلبه رویکرد ی -تبلیغاتی، مانع از توجه به وجه تاریخی و ضرورتهای آن شده است.
فارغ از این ملاحظه و با فرض تاریخی شدن این تجربه، پرسش این است که؛چگونه باید با این تجربه تاریخی مواجه شد؟ آنچه روشن است؛ با وقوع رخدادهای تاریخیدر زمان و مکان، وقایع به تدریج تاریخی میشود و تنها تأثیرات آن تداوم پیدا می‌کندو محل بحث و مناقشه قرار می گیرد. با این توضیح بنظرم دو روش کلی برای مواجهه باتجربه وجود دارد:
1. آغاز بررسی‌های تاریخی و توصیه برای حال و آینده.
برابر این روش، نقطه عزیمت دربررسی‌ها، از گذشته شروع و تلاش میشود در برخی زمینه‌ها توصیه و تجویز صورت بگیردکه بسیار کلی و فاقد ارتباط مفهومی- سیستماتیک میان گذشته با حال است.
2. تمرکز بر نیازهای حال و رجوع به تجربهگذشته برای پاسخ به آن.
رویکرد دوم در مقایسه بارویکرد اول از تأثیرات بیشتری برخوردار است. زیرا بررسی‌های تاریخی به دلیل رویکردو روش، بر داده‌ها و زمان گذشته تمرکز دارد و تاریخ را در تاریخ محصور می‌کند. درحالیکه رجوع به تجربیات گذشته، به دلیل مسئله محوری» در نیازسنجی‌های زمان حال وآینده، مهمتر از آن؛ استفاده از روش نقد بجای توصیف، امکان استفاده از تجربه گذشتهرا بصورت خاص فراهم می‌کند. مهمتر آنکه استفاده از رویکرد دوم این موضوع را روشنخواهد کرد که چگونه در برخی موارد مشابه، به تجربه جنگ با عراق توجهی صورت نگرفتهاست. در صورت صحت برداشت یاد شده، یکی از دلایل پیدایش این وضعیت، استفاده ازرویکرد و روش ی، تاریخی و تبلیغاتی، بجای نقد و بررسی عمیق تجربیات تاریخیاست.
تأملی بر تحول در مفهوم و مصداق جنگ – بخش اول
تاریخی ,تجربه ,گذشته ,جنگ ,رویکرد ,صورت ,استفاده از ,جنگ با ,با این ,با عراق ,تاریخی و
درباره این سایت