آیا میان وقایع تاریخی تسلسل وجود دارد؟

تصرف سفارت آمریکا در 13 آبان سال 1358، بدون تردید یکی از مهمترینوقایع ی تاریخ معاصر ایران است که در زمان وقوع، حتی به انقلاب دوم» مشهورشد. درباره علت تصرف سفارت آمریکا و پیامدهای آن»، در گذشته و اکنون نظرات مختلفیبیان شده است که نیاز به مطالعه و بازخوانی دارد. بعنوان مثال به چند نمونه ازنظرات می‌توان اشاره کرد:

1- رقابت گروه‌های ی در مبارزه با امپریالیزم».

2- نگرانی‌های امنیتی از سفر شاه به آمریکا»و تکرار کودتای 28 مرداد 1332.

3- واکنش جامعه ایران به کودتای آمریکایی-انگلیسی 28 مرداد علیه نهضت ملی کردن صنعت نفت.

4- مقابله نیروهای انقلابی با ت‌هایلیبرالی دولت موقت و مذاکره با آمریکا.

در این یادداشت موضوع بحث میزان صحت نظرات یاد شده نیست، بلکه مسئلهاساسی که در عنوان این یادداشت بصورت پرسش طرح شده، این است که؛ آیا میان حوادثتاریخی، پیوستگی و تسلسل وجود دارد؟ بدیهی است نوعی رابطه وجود دارد، ولی هر تبیینیدر این زمینه، باید متکی بر اسناد و استدلال باشد. در واقع مسئله اساسی؛ چگونگی تعریفارتباط میان وقایع تاریخی است. به این معنا که وقتی میان واقعه تاریخی تصرف سفارتآمریکا با سایر وقایع تاریخی نسبت علت و معلولی برقرار می‌شود، چگونه می‌توان اینارتباط را مورد شناسایی و آزمون قرار داد؟ فرضا گفته می‌شود؛ تصرف سفارت آمریکابعنوان یک اقدام ی و تاریخی، تحت تأثیر و در نتیجه واقعه کودتای 28 مردادانجام شده است.

نظریه یاد شده مبنی بر پیوستگی میان تصرف سفارت آمریکا با واقعهتاریخی کودتای 28 مرداد سال 1332، ناظر بر این فرض است که؛ وقایع تاریخی، زمینه‌سازوقوع رخداد تاریخی در زمان حال و آینده می‌شود. این نظریه موجب ارجاع یک واقعه بهواقعه دیگر و منجر به مصادره و تسلسل تاریخی می‌شود. مهمتر آنکه وقتی این باوروجود دارد که کودتای 28 مرداد منجر به تصرف سفارت شد، این نظریه با نظریه دیگری همتلاقی پیدا می‌کند که گفته می شود؛ تصرف سفارت آمریکا موجب حمله عراق به ایران شد.در نتیجه میان واقعه کودتای 28 مرداد با تصرف سفارت آمریکا و سپس حمله عراق بهایران، نوعی پیوستگی ایجاد می‌شود. در این صورت پرسش این است که؛ آیا میان وقایعتاریخی پیوستگی و تسلسل وجود دارد یا نوعی برساخته تناقض‌آمیز برای توجیه وقایع تاریخیجریان دارد؟

تأملی بر تحول در مفهوم و مصداق جنگ – بخش اول

مناقشات تاریخی چگونه برطرف می شود؟

بررسی تجربه جنگ با عراق، با روش مقایسه ای یا نقد درونی؟